Navarrete

De martyres
Ir a la navegación Ir a la búsqueda

Alfonso Navarrete y 204 compañeros. Causas de beatificación de mártires de Japón 日本の殉教者. Bibliografía Japón.

Información super dubio editada en 1866.

JAPONEN.(SIS) Beatificationis seu Declarationis Martyrii Ven. Servorum Dei Alphonsi Navarrete Ordinis Minor S. Francisci, Petri de Zúñiga Ordinis Eremit. S. Augustini, Caroli Spinulae Societatis Jesu, Joachimi Firayama seu Díaz, Luciae Fleites et sociorum tam eorumdem ordinum quam etiam saecularium.

Informatio

Super dubio

An, stante approbatione Martyrii ex parte tyranni, ita constet de Martyrio ex parte passorum confirmato pluribus Signis seu Miraculis, ut procedi possit ad ulteriora?

Emme et Rmme Domine

1 Ya se hizo la canonización de los 26, qué pasa con el resto. (p. 2) hay actas de ellos en la congr. de ritos, por lo que licet introducir esta causa "celeberrima a Benedicto XIV. nuncupatur, aim prope ad exitum perducta fuerit".

2 Si los santos son ejemplo de Dios, tanto más en esta época con tantos enemigos, que no solo combaten a la Iglesia, sino que querrían extirpar la religión y la mera honradez. Cita SJ Crisóstomo:

Nemo est enim qui nesciat, Martyrum glorias ad hoc divino consilio a Dei populir fequentari, ut et illis degbitus honor dicetur, et nobis virtutis exempla, favente Christo, monstrentur: ut dum haec ita celebrari perspiciumus, cognocamus quanta eos gloria maneat in caelis, quorum natalitia taliter celebrantur in terris: quo possimus etiam ipsi talibus provocari exemplis, virtute pari, devotione consimili ac fide; ut parta victoria, cum iisdem Sanctis in regnis caelestibus triumphemus (Sermo I de Mart.).

3. Parece llegado el tiempo de enviar de nuevo evangelizadores: Vi enim crudelissimae et ante hoc tempus inauditae persecutionis extincta omnino fuit in Japonia christiana religio: sed si san-(p. 3) guis Martyrum semn debet esse christianorum, magna nobis spes affulget fore ut Deus, tandem misericordia motus, oculos suae benignitatis convertat in illam regionem, efficiatque ut iterum evangelico lumine collustrata uberiores edat fructus germanae pietatis. Reposita est haec spes nostra in sinu nostro, fulciturque precibus et intercessione fortissimorum Martyrum, quorum cultum pro virili parte properamus.

PARS I

Art. I

De Statu Causae eiusque reassumptione

4. Se discutió el proceso informativo a petición del Rey Católico (Regis Catholici), familia Spinola y órdenes; Urbano VIII firmó la comisión de esta causa y el 20 de noviembre de 1627 se expidieron las cartas dimisorias y compulsorias a Filipinas y Macao: con la información de vuelta se reunió en 1675 la Congregación Antepreparatoria y en 1677 la Preparatoria; lo más difícil fue probar probar por parte del tirano "intentione inferendi mortem in odium fidei".

5. Luego había que resolver la parte pasiva. El Papa quería que fuera probada individualmente; se estudiaron 4 casos y no hubo unanimidad; se acordó estudiar para el caso de poder beatificar con y sin milagros. Pero no sirvió de nada, ya que Inocencio XII (1691-1700) no era partidario de nuevas beatificaciones: alienus esset a novis beatificationibus et canonizationibus faciendis, post peractam paucis ante annis solemnem canonizationem a Clemente X (1670-76). Quare siluit omnino Causa, nec ulterius progressa est.

6. Pío IX reasumió la causa y nos lanzamos a proponer todos los martirios juntos.

7. Así que decimos que consta: Pauca tamen et per summa capita dicemus: quia iam S. Congregationis Decreto sancitum est, constare de Martyrio ex parte tyranni.

art. 2. De Persecutione

8. Taicosama Japoniae imperante, atrox est in christianos persecutio, quae per quadraginta et amplius annos vehementior in dies et acerbior evasit. Vigintisex partim ex Europa advectos, partim populares suos anno 1597, (p. 5) crucis affigendos, caeteros vero evangelii praecones ab imperii finibus exterminandos, et christianos omnes, poena capitis proposita, iterum ad idolorum cultum adigendos mandaverat: sed ubi eius impotens ira aliquantum deferbuit, qui supererant operarii, communibus vestibus induti, clam et sine strepitu civitates et oppida lustrantes, evangelica ministeria non sine ingenti fructu circumferre perrexerunt.

9. Mortuo paullo post Naicosama [sic], et per vim sublato Findeioro, unico eius filio, imperium sibi usurpavit Daifusama, vir callidus et omnis humanitatis expers. Leges in christianos a praedecessore latas neque abrogavit, neque statim ursit. Dissimulandum statuit, donec, superatis aemulis, potentiuam suam confirmaret. Explorabat interim procerum ac regulorum voluntates, et per eos clam saeviebat. Ut autem firmam sibi et pacatam possessionem regni asseruit, nullum praetera locum dissimulationi et clementiae relictum esse indicavit, et sua natura, et Batavorum Haereticorum cohortationibus excitatus, ad extirpandum in Japonia christianum nomen totus incubuit. Ac primo quidem quatuordecim nobiles viros, quorum auctoritate et potentia religio maxime stabat, turpissimo et acerbissimo damnavit exilio; matrnas christianas eiecit aula, et in desertas insulas amandavit; ade extremum praeconis voce templa omnia funditus everti; sanctorum imagines, cruces, rosaria, et alia religionis monumenta deleri; Christi ministros et cultores ferro et igni exterminari iussit.

10. Adhuc vivens imperium eum potestate tradidit Xonguno filio, qui, cum deliberatum haberet christianos ferro et igni persequi, donce emnem Christi cultum ex imperii sui finibus sustulisset, paternam crudelitatem non modo aequavit, sed quam longe superavit. Capitali sententia reos edixit christianos omnes, maxime Sacerdotes et Religiosos. Reguli et Praetores civitatum severissime inquirant, captosque ignominia, carcere, gladio, lento igne, aliisque suppliciis perdant, nulla habita sexus, aetatis, et ordinis discretione. Eamdem capitis poenam, adiuncta bonorum proscriptione, incurrant non solum Sacerdotum quicumque receptores, sed et vicini omnes, ni prodant, cum suis uxoribus act liberis.

11 Promulgata hac iniquissima lege, Japonia universa christianorum sanguine redundavit. Horret ac refugit animus, commemorare inauditae crudelitatis supplicia, quibus in innocentes Christi victimas saevitum est. Alii enim in crucem acti et lanceis sunt transverberati; alii (p. 6) foede laniati et membratim caesi: satis multi palo alligati et per plures horas lento igne vivi cremati; non pauci in foveam depressi, aut sulphureis et ebullientibus, vel gelidis et glacie concretis aquis demersi mortem obierunt prolixitate acerbissimam. Quis vero ineat illorum summam, qui probrosa stigmata, qui contumelias omnis generis, qui vincula, et verbera pertulerunt?...

12 Jam vero supra mille numerantur, qui maluerunt fortunarum, liberorum et vitae ipsius iacturam facere, quam obligatam Christo fidem deserere: más de mil mártires de toda clase, condición, edad, incluso de tres y cuatro años: ut omnino appareat, non sine peculiari gratiae caelestis ope tam aequalem in tam diverso statu virtutem ac fortitudinem extitisse... fueron al suplicio "non modo imperterriti, sed laeti, alacres, exporrecti, riserunt crudelitatis conatus ultimos, vitam et quae hominibus cariora esse solent, cum quodam quasi fastu prodegerunt; prorsus se et conditionem naturae suae superarunt.

13 Destacaron el genovés P. Carolus Spinula, el lucense Fr. Angelus Orsuccius, el napolitano P. Franciscus Martrilli, el sevillano Fr. Alphonsus Navarrete; los españoles Fr. Petrus de Zúñiga y Bartholomaeus Gutiérrez, el belga Fr. Ricchardus a S. Anna; el noble polaco P. Albertus Micinski, y de las familias "reales" de Bungo, Arima y Firando: Julianus Nacaura, Franciscus Marches, Gaspar Cotenda y Magdalena Kyota.

14 La Santa Sede no podía llevar esta investigación: ayudaron Madrid, Filipinas y Macao, con testigos comerciantes portugueses o huidos de Nagasaki.


Art. 3 Martirio pasivo

15 Inocencio XI emitió el decreto según el cual consta la intención de martirizar bajo tres diranos: Daifusama, Xonguno y Toxonguno.

16 No se pudo investigar en el propio Japón, pero se lograron 94 testigos de visu o de auditu de primera mano; caeteri vero confirmant ex notorietate, et publica voce et fama.

17 Los gobernantes dejaban presenciar los martirios para meter miedo, los vieron entre 3, 4 20 y a veces 30.000 personas. (p. 8) lo cual no deja duda. Muchos testigos conocían a los mártires, los habían oído en la cárcel o tenían cartas suyas y recogieron reliquias: Si recte ergo res inspiciatur, ista facti notorietas et publica vox et fama aequivalet omnino testimonio de auditu a videntibus.

18 Ejemplo el testigo XIV de Manila sobre el primer martirio. Estaba en Nagasaki a 4 millas de donde mataron a fray Pedro de la Asunción y el P. Gio. Battista de Tavora, enseguida llegaron naves contándolo: e cosí fu cosa molto publica, e saputa in tutto il regno del Giappone; ed esso lo tiene per cosa cosi certa, come se l'avesse vista con gli occhi. Summ. magn. p. 379. Lo mismo el testigo XVII.

19 Además no se ha interrumpido la tradición-fama (p. 9) lo que da certeza moral. Se confirma por el hecho de la beatificación de 26 por Urbano VIII en 1627 y su canonización en 1862 por Pío IX. ¿No habrá de creerse a los testigos de este segundo proceso si se creyó a los del primero?

20 Además hay cartas que testimonian vel de incredibili animi ardore ac laetitia, qua mortem inter acerbissima supplicia exoptabant. Que son prueba lo afirman los santos padres sobre Perpetua y Felicidad.

21 Además hay informes de autoridades religiosas sobre P. Carolus Spinula, P. Camillus Constanzo, P. Sebastianus Viera, Fr. Alphonsus de Mena, Fr. Alphonsus Navarrete y otros.

22 Las actas de mártires fueron suficientes en la antigüedad y también para los mártires de China y Corea (Gregorio XVI y Pío IX).

23 Tras estas pruebas genéricas vayamos a las personales.

Art. 4 El primer martirio

24 El 22 de mayo de 1617 mataron a Fr. Petrus ab Assumptione, orden menor s. Francisco "hombre apostólico, de virtudes eximias, obras de penitencia y sumamente adicto a la oración, que se dedicó durante muchos años a la predicación evangélica en Japón con ingente fruto en las almas.

25 El otro sacerdote es Joannes Baptista Machado o de Tavora, jesuita, noble natural de Azores, pidió en 1609 ir a Japón por deseo de ser mártir, trabajó día y noche, predicando en diversos reinos, conduciendo a muchos infieles a la verdadera fe.

26 Ambos capturados en 1617, conducidos y encarcelados en Omura. Incredibili animi laetitia exultantes, sese mutuis colloquiis ad Martyrium accendebant, et christianos ad constantiam hortabandtur. Ibi etiam P. Tavora Gubernatorem Vomurensem ad fidem adduxit. Tandem ad necem damnati cum ad supplicii locum pervenissent, se invicem amplexati sunt, et Jesu et Mariae nomina ingeminantes, caput carnifici tradiderunt, in- (p. 11) spectante infinita gentilium et christianorum multitudine.

27 No se pueden probar virtudes y martirio de visu, por lo que el promotor de la Fe y los consultores pensaron que no consta el martirio, pero el Papa no confirmó esto.

28 Tras los decretos de Benedicto XIV, sobran las pruebas. Hay dos testigos de visu, uno el IX de Manila, sobre el que no cabe dudar: Che questo testimonio li vide decollare, o tagliar la testa... e vide coi suoi occhi mettere i corpi dei detti Padri e la testa in una cassa ecc. El testigo VIII dice que tocó los cuerpos pero no está claro si vio el martirio; era japonés y vivía allí. Los cuerpos se retiraron para evitar su veneración, luego si los tocó está claro que también lo vio.

29 Otros 5 testigos de auditu de testigos, 20 de notorietate: si estos bastarían, cuanto más habiendo 2 de visu.

(p. 12) 30 Hay tres cartas de Tavora desde la cárcel, una poco antes de morir in quibus magnam animi alacritatem ac desiderium exponit fundendi sanguinem pro Christo.

31 Dos relaciones escritas en Japón. Una del futuro mártir Fr. Alfonso de Mena, otra de Camillo Constanzo, esta la leyó Leone Tanaca, compañero de los mártires y presente en el martirio.

Art. 5: El segundo martirio

32 1 de junio de 1617, otros tres decapitados en Omura: Alfonso Navarrete, vicario dominico y noble vallisoletano, que por celo de las almas llegó a Japón en 1611, donde fundó la Confraternidad de la Caridad para niños abandonados junto con el franciscano Apollinare Franco y el agustino Ferdinando de S. José. Sabedor del martirio de los 2 anteriores, consultó con otros religiosos et caelesti revelatione confortatus fue con Ferdinando de S. José a Omura para confirmar en la fe a los cristianos cuyo ánimo había decaído por miedo a la persecución.

33 Capturados, coincidieron en la cárcel con el japonés Leo Tanaca, varón de virtudes eximias que desde hacía muchos años era catequista con los jesuitas, lo capturaron con Tavora, cui operam ad extremum usque spiritum navavit, quamvis daretur facultas fugae, mori maluit, quam Christi cultum vel in speciem abiicere.

34 "Multados" con pena de muerte, (p. 13) los mandaron a una isla desierta. Ibi flexis genibus et dextera manu Crucifixi imaginem, laeva autem cercum accensum cum rosario tenentes, exosculato prius gladio, quo erant plectendi, feralem ictum impavidi et prae laetitia gestientes susceperunt.

35 Cuatro testigos de visu, 14 de auditu, 20 de publica voce et fama. Navarrete escribió carta antes, hay relaciones de Alfonso de Mena y Francisco Morales, Camillo Constanzo y Fr. Didaco de Collado.

Art. 6: Tercer martirio

36 Ejecutaban también a familiares y hospedadores. 1 octubre 1617 decapitados en Nagasaki los japoneses cristianos y hospedadores de frailes "ambo spectatae virtutes" Gaspar Ficoyoro (hospedó a Navarrete y era de la cofradía del Rosario) y Andrés Foxida (este seminarista de jesuitas, hospedó a Ferdinando).

37 Cuatro testigos de visu, uno de certa scientia y dos de publica voce, hay relato de Alfonso de Mena.

Art. 7: Cuarto martirio

38 Fray Juan (p. 14) de Santa Marta, español y comisario franciscano en Japón. 16 agosto 1618 in Urbe Meacensi (Kyoto). En Macao seis testigos lo conocieron (publica voce), en Manila tres de auditu, en Japonen. (¿Roma?) cuatro de auditu, de ellos el XVI lo vio detenido en la cárcel.

Art. 8 Quinto martirio

39 Cinco quemados a fuego lento en (18 de) noviembre de 1619 en Nagasaki. Andreas Tocuam [Muramaya Tokuan], noble japonés bautizado desde niño y educado por jesuitas. Juan Joxida Xoum [Yoshida Shoun]; Cosme Taquea [Taquekeya] coreano; Domingo Jorge, portugués que hospedó a Carlo Spinula (los 4 por hospedar religiosos: Data eis impunitate, si fidem abnegarent, constantissime recusarunt, spretis blanditiis ac promissis omnibus) y Fr. Leonardus Chimura [Kimura], jesuita.

40 Leonardo era de Nagasaki, de padres de clara virtud, de la primera familia Chimura a los que bautizó san Francisco Javier. Educado con jesuitas, acri ingenio et optima indole, a los 27 ingresó jesuita y ejerció 17 años, estuvo 3 años cautivo y siguió predicando, convirtió a 96 japoneses y los bautizó. Saepe etiam rogatus, ut fidem negaret, acriter restitit; minas et promisa contempsit.

41 Tandem confirmata ab Imperatore mortis sententia, hi quinque beati viri ad suplicium processerunt, sequente terra marique christianorum et infidelium innumera multitudine, quam Leonardus toto itinere admonere non (p. 15) destitit patria lingua. Llegados al lugar cercano a Nagasaki, se invicem suavissime complexi beati pugiles, ad suum quisque palum alligantur; ignis aridae materiae subiicitur, et Dei Servi erecto corpore, alacri ore, non gemitum, non motum edentes ullum, lento igne vivi cremantur. Illud memoria dignum legitur in actis de Leonardo; qui, absumptis igne vinculis quibus tenebatur ad palum, protendens soluta manus, visus est captare qudammodo et ad se adducere affluentes flammarum globos, quasi leves tractaret auras et solatium ab illis quaereret. Simul audiebatur Psalmum Laudate Dominum onmes gentes magna voce concinens: sed fumo spiritum intercludente, progredi ultra dimidium non potuit, defectusque pariter voce et vita procubuit.

42 Siete testigos de visu en Macao, 4 en Manila, 10 en Japón. Hay relación in litteris annuis Japoniae, in qua fuse describuntur acta Martyrum, además de devoción y reliquias.

Art. 9 Sexto martirio

43 Nueve días después fueron decapitados en Nagasaki 11 alumnos de la ley cristiana, causa: nisi quod domos haberent vicinas aedibus, ubi capti fuerant religiosi; [...] Illud ad eorum gloriam vehementer pertinet, quod oblatas a gubernatores conditiones amplissimas, non vitae solum, sed etiam libertatis atque opum, constantissime recusarunt.

44 Todos laicos educati a Patribus SJ y de la Confradía del Rosario. Primum in iis locum dignitatis obtinebant duo: Antonius Chimura, Leonardi, de quo supra dictum est, propinquus; et Thomas Cotenda Chiumius Regis Firandensis consanguineus. Primus statim atque ad locum supplicii venit, quaesivit quonam prorsus in loco Leonardo decidisset;

(p. 16) monstratum autem crebris libavit osculis, lacrimis rigavit, et datis cervicibus, corpore truncato texit. Alterum ferunt laetitia gestientem incessisse audito mortis nuncio, idque unum quaestum esse, qued non diutius medios inter ignes moreretur.

45 En Macao 8 testigos de visu, 1 de auditu, relato in litteris annuis Japoniae pag. 25. p. 344.

Art. 10 Séptimo martirio

46 22 de mayo de 1620 en Nagasaki: catequista de la SJ Matthias Arimensis que desde los 14 años servía a los padres y ardía en deseos de ingresar en la SJ. Missus cum fasciculo litterarum a P. Matthaeo de Couros Provinciali, le pillaron de noche los soldados pidiéndole que delatara a los sacerdotes que conociera. Ille contgra conticescera. Instant, minantur, sternunt humi pronum et verberibus afficiunt. Como resistía, pasaron a mayores tormentos. Admoto ori infundibulo, aquam ingerunt stomacho quantam capere possit, et haurire respirando debeat. Tum ventri instar dolii distento genibus incumbentes, aquam per omnes corporis meatus vi extrudunt. Como se moría, pararon un tiempo y volvieron. Matthias cum disrumperetur, exerta propter vim doloris lingua, iacuit semianimis. Vidit miles improbus, et pugno in mentum impacto collisit oris dentes, quibus linguae pars prominens abscissa est. Cruci illum destinabant, aut rogo: sed Christi miles doloris acerbitate pressus animam Deo reddidit. Caput eius humeris revulsum, infixumque hastili per celebriores urbis vias circumtulerunt: truncum in mare proiecerunt.

47 En Macao 3 testigos de visu y otros 3 de auditu, en Manila 1 de audito, en Japón 1 de auditu.

(p. 17) Art. 11. Octavo martirio

16 agosto 1620 cinco en Cocura, reino de Bugo: el noble Simon Quiota (o Bucosaius), a ejemplo de los jesuitas que lo educaron non putavit avito genere et militari, qua olim floruerat, gloria indignum, iuventutem christianam bonis moribus ac litteris imbuere, dio posada a tres neófitos: Thomas Guengorus, su mujer Martha y al hijo de ambos, Jacobo: el rey de Bugo mandó recadero de que no enseñaran la ley proscrita por el Xongun. Non obtemperantem vocat cum uxore Magdalena, et piis hospitibus. Victuros omnes significat, si Christum eiuraverint; nisi fecerint, morituros. Rechazaron. Quare cunctos in crucem, capiten inverso, tolli iubet iniquus Rex, con la sentencia: Istis crux irrogatur a Principe, quia promulgatam a Patribus legem amplexi, eam recusant abiicere. Simon et Magadalena vivi spirantesque perstiterunt in cruce usque ad sequentis diei vesperam. Martha paullo diutius. Thomas et adolescentulus Jacobus demum lanceis sunt transfixi. Corpora cum ipsis crucibus cremata sunt, cineres in mare proiecti.

49 Macao 2 testigos de visu, 1 de auditu, 2 de publica voce y en las Relationibus Sum. M. n. 54 pag. 180, hay carta de Simón, copiada en litteris annuis p. 115.

Art. 12. Noveno martirio

50 Annus 1622 fuit ex omnibus Ecclesiae Iaponicae cruentissimus. El japonés cristiano Ioachimus Firayama (seu Diaz Manilia Iaponiam repetens) llevó a Fr. Pedro de Zúñiga agustino y Fr. Ludovicus Flores Belgam OP. En la versión de la Academia de la Historia es el japonés el que demanda a ingleses y holandeses, aquí son los holandeses lo que llegaron a Firando regulo significant, a se comprehensos adduci religiosos viros. Re ad imperatorem delata, ira exaestuans statim iubet duos illos religiosos cum navarcho Ioachimo vivos concremari, vectores et nautas ferro perimi; praeterea mactari viros omnes religiosos et christianos, quicumque Nangasachii vel Vomurae in vinculis essent.

51 Lata sententia, et frustra beatorum Martyrum tentata constantia, die 19 Augusti ad supplicium... stetere medios inter ignes duorum horarum spatio immoti, defixil in caelum oculis, velut sensus omnis et doloris expertes. Caeteri duodecim nautae pari constantia capite sunt obtruncati. Admirabilis fuit naucleri virtus, qui ad extremum usque spiritum et e mediis flammis non destitit Deum laudare et pro christiana religione ad confertam multitudinem perorare.

52 Sobre Flores en Macao 8 testigos de visu, en Manila 6, en Japón 6 de auditu. De Zúñiga en Macao 9 de visu y dos de auditu, en Manila 2 de visu y 2 de auditu, en Japón 7 de visu y 2 de auditu. Sobre los 13 restantes testificaron en Macao 13 de visu, en Manila 3 de visu, en Japón 2 de visu, relación auténtica in litteris annuis p. 13.

55 Se añade a este grupo el decapitado el 10 de agosto, Fr. Agustino Ota, jesuita japonés, bautizado con 15 años se encomendó a los padres y le hizo catequista el p. Camillo Costanzo, con el que fue capturado y le acompañó en la cárcel.

(p. 19) 56 de su martirio da fe 1 testigo de visu y 9 de auditu, relato auténtico in litteris annuis p. 87.

Art. 13: Martirio décimo

57: 52 mártires, de ellos 8 OP, 5 Franciscanos (de ellos 2 terciarios), 9 SJ, 2 catequistas y resto laicos de la cofradía del Rosario, 10 de septiembre de 1622.

58 Religiosos de la cárcel de Vomura donde estuvieron varios años undique septi militibus, Nangasachium alacres processerunt. Unicuique restis innexa collo, et appositus lateri tortor, qui funis caput extremum manu tenebat. In colle summo visebantur stipites quinque et viginti, ad quos obligandae erant devotae flammis victimae. Christianos, qui ad triginta facile millia, praeter advenas et indigenas, convenerant, discludebat, septum e multiplici compactum palo: tum legio militum circumfusa. In editiori quodam loco extabat instratum sinensi tapete tribunal in eoque sublimis cum corona iudicum is, cui Praetor feralis tragediae curam commiserat.

59. Non continuo Christi victimae intra septum admissae: esperaron a 31 cristianos de Nagasaki. Laetissimus accidit utriusque agminis occursus, his atque illis invicem sibi gratulantibus, quod nunc socii gloriosae mortis, et mox perennis vitae futuri essent. In patentem demum aream introducti, qui rogo destinati erant, ad suum singuli stipitem a lictoribus adstricti fuerunt, praecinentes alternatim Psalmum Laudate Dominum onmes gentes. Hymno dicto, V.P. Carolus Spinola orationem habuit, ad multitudinem, et christianos in fide confirmavit.

60 Obtruncatus Christi militibus triginta, et eorum capitibus

(p. 20) ante oculos aliorum in mensa collocatis ad terrorem, infertur ignis, et paratae materiae subiicitur, quae momento flammam concepit. Distabant ab igne corpora palmos quinque et viginti, ut letius torquerentur; ac si qua parte lucuentior, serperet flamma, coercebatur a lictoribus. Locus omnis circum incondito vocum ac gemituum strepitu personabat: soli Martyres taciti immotique, defixis in caelum oculis, illustre sui spectaculum angelis, hominibusque exhibebant. Duas tresve horas tenuit crudele supplicium; in quo primus cecidit V. P. Carolus Spinula. Caeteri proxime sunt consecuti, quemque vivi instituerant locum, exustis corporibus texerunt, insigni laude fortitudinis et magna religionis gloria. Ultimus iacuit V. P. Sebastianus Chimura, cum tres ipsas horas vim ignis, quo lentius, eo condeluis saevientis pertulisset. Omnium corpora in mare proiecta, ne Christiani ea venerarentur.

61 Singularis extitit virtus Luciae de Fleite, foeminae ultra septuagenariae, quae ad Martyrium laetissimo vultu processit, nec unquam cessavit divinas laudes praecinere, et infidelium obstinationem arguere.

62 Nec minor fuit animi vigor e caelo delapsus in Ignatio puerulo quatrienni, a P. Spinula olim baptizato. Eius matrem Elisabetham conspicatus Spinula, quasivit ex ea, ubinam esset suus Ignatiolus? Interiecta enim lignorum strues ne ille cerneretur obstabat. Quem mater sublatum inter manus et bellissime vestitum ostentans: En illum inquit, me Pater. Mori mecum gaudet. Ac libenter ego quidem duas res, quae mihi carissimae erant, Deo meo immolo, vitam et filium. Mox puerulum contuens; En, ait, qui te filium Dei fecit, ac vitam dedit multo meliorem ista, quae modo es finienda. Huic te, nate, commenda, utque tibi benedicat, precare, Flexit genna puer et complicatis manibus matri paruit. Quo spectaculo permota multitudo, lamentabile sustulit murmur. Tria quatuorve capita acinace immiti decussa ceciderunt ante pueruli pedes; nec ille tamen se commovit. Ventum era ad matrem. Omnes puerum intueri, pro illo omnes trepidare. Ille decisum et ante se provolutum carae parentis caput vidit immotus, omissisque lacrimis et planctu, velut intelligens suas iam partes esse, nudavit collum, et cerviculam crudeli ferro praecidedam obtulit.

63 Incertum, an matris, vel filii virtus laudanda magis. Utraque certe instar miraculi habenda videtur. Sic total familia Christo se adiunxit. Elisabetha

(p. 21) era la esposa del Dominici Giorgi.

64 Más de 25 testigos de visu.

65 Relación auténtica in litteris annuis, y hay varias cartas de Spinula desde la cárcel, plenas fortitudinis et invincibilis constantiae.

Art. 14: Undécimo martirio

66 11 septiembre decapitaron en Nagasaki a Gaspar Cotenda (Koteda), catequista con los SJ y OP y a Francisco, hijo de Cosme Taquea (Takeya), de 12 años; y a Pedro, hijo de Bartolomé Xiqui (Shichiemon), de 7 años. Trataron de que abjuraran cum promissione incolumitatis et veniae, et constantes in fide permanserunt.

67 Testigos en Macao 11 de visu, en Manila 1 de visu, en Japón 1 de visu.

Art. 15 Duodécimo martirio

68 12 de septiembre 4 a fuego lengo en Vomura, tres OP y 1 franciscano. VP Fr. Thomas a Spiritu Sancto o de Zumárraga, vitoriano, vicario general OP en Japón que llevaba 15 años en la cárcel. Fr. Mancius a S. Thoma OP clérigo corista y profeso japonés que ayudaba en la conversión de infieles. El tercero Fr. Dominicus, japonés corista y catequista. Fr. Apollinaris Franco sacerdote y comisario franciscano, hombre de santidad preclara y estudiosísimo de la salvación de las almas, que había trabajado con Navarrete para fundar la hermandad de la Caridad.

(p. 22) 69 Testigos de Fr. Thoma 1 de visu, 15 de auditu y de notoriedad; de Fr. Mancio, 1 de visu, 9 de auditu o fama; de Fr. Dominicus, 1 de visu, 8 de auditu, de Fr. Apollinaris, 1 de visu y 15 de auditu.

Art. 16 Decimotercer martirio

70 El 2 de octubre la familia formada por Ludovicus Jacquichi, su mujer Lucia, su hijo de ocho años Andreas y el de cuatro años Franciscus, todos decapitados menos Ludovico, quemado a fuego lento, hay en Manila 3 testigos de auditu y en Macao 11 de visu, en Japón 2 de visu. Oblata omnibus fuit impunitas, si fidem negarent.

Art. 17. 14º Martirio

71 El 15 de diciembre de 1624 en Nagasaki, Caius Corainus (Coreanus), quemado, catequista de los SJ, et a multis annis catholicam religionem omni studio promovebat, Macao 4 testigos de visu y 1 de auditu, Japón 2 de visu, Manila 1 de auditu.

Art. 18: 15º Martirio

72: Asesinados 9 SJ

(p. 23) 3 sacerdotes europeos y 6 catequistas japoneses admitidos en la sociedad. P. Francisco Pacheco, lusitano, administraba por autoridad de la Sede Apostólica al mismo tiempo la provincia jesuitica y el obispado de Japón. En Sakay y Nagasaki, Ludovico Cequeirae, obispo auxiliar y vicario de Japón, se fue a Macao pero captus desiderio cari gregis, iterum in Japoniam navigavit. Undecim post haec annos furias Imperatoris, crudelitatem satellitum, exploratorum insidias petulit, vitam in silvis, ut plurimum, montibusque trahens. Prodibat intempesta nocte ad impertienda neophytis sacra, eorumque animos erigendos. Diu quaesitus, comprehenditur cum Fratribus Petro Rinxei, Gaspare Sandamatzu, Paulo Chinzuchi, Joanne Quisaco, et Ximabarae in custodiam traduntur.

73 Poco después capturaron al P. Joannes Baptista Zola, italiano de Brescia, con el japonés Vincentio Caum su catequista ac denique P. Balthasar de Torres, Hispanus Granatensis cum Michaele Tosso, qui fuerat olim P. Hieronymi de Angelis et P. Sebastiani Chimurae in procuranda animarum salute socius impiger.

74 Tres sacerdotes lecticis, alii sex iumentis devecti, die 20 iunii omnes Nangasachium ad supplicium deducuntur. A todos amiró su constancia ante el fuego. Prae aliis Vincentius Caum atrocissimis ante suppliciis mulctatus est, ut fidem desereret. Sed omnia pertulit immota virtute.

75 Japón 6 testigos de visu, además de cartas y Relationes authenticae.

76 A este martirio añadimos otros 9 martirizados el 12 de junio por hospedar a Pacheco, Zola y de Torres: Matthias y Pedro Araqui, Joannes Tanaca y Joannes Naisenus, tres mujeres: Susanna la esposa de Petro, Catharina Tanaca (p. 24) y Mónica Naiseni. Estas dos llevaron el cadáver de Mancio Araqui, que había muerto dos días antes en la cárcel. In terram expositi Christi milites, haud ita longe a loco suplicii, quod viae reliquum erat conficere pedibus maluerunt. At compulsi iumentis uti, iter pia inter se colloquia conferentes peregerunt. Ludovicum puerum, propterea quod equitare nesciebat, ulnis detulit unus militum. Mancii cadaver, oblonga porrectum tabula, duo milites extulerunt. Ingressis ferale septum praesto fuit poena, sed non idem omnibus poenae modus. Quatuor, quos dixi viri, lento igne combusti sunt; foeminis et Ludovico infanti amputatae cervices, omniumque cadavera in ardentem rogum, cineres vero in mare proiecti.

77 Macao (M. podría ser Manila) testigos de visu y en las relaciones auténticas de Japón.

Art. 19 El 16º Martirio

78 29 julio 1627 tres laicos profesos OP en Vomura. Fr. Mancius a Cruce, japonés; Fr. Ludovicus Bertrandus, español y pariente del otro de su orden también llamado Ludovicus Bertrandus y F. Petrus a S. Maria, japonés. En Japón 1 testigo de visu 5 de auditu, hay cartas.

Art. 20 El 17º Martirio

79 Dos martirios de los días 17 y 27 de agosto: el 17 mataron a 15, en parte con fuego, en parte a espada. Cuatro terciarios OP: Franciscus Curobioye, Caius Jemon, Magdalena Quiota y Francisca (japones) y 11 franciscanos: Fr. Franciscus a S. Maria sacerdote, Fr. Bartholomaeus Laurel, laico, (p. 25) Fr. Antonius a S. Francisco laico, y los terciarios Gaspar Vas, Thomas Vò, Franciscus Cufioye, Lucas Kyemon, Michael Kazyemon, Ludovicus Matzuo, Martinus Gómez y María (japones).

80 De Caio Jemon hay 2 testigos de visu y 7 de auditu, notorietate et publicitate, de F. Curobioye uno de visu y 5 de auditu, de Magdalena y Francisca 5 de visu y 5 de auditu, del resto hay 5 testigos de visu y otros de auditu.

Art 21. El 18º Martirio

81 El 7 de septiembre de 1627 en Nagasaki el jesuita Thomas Tzugi con dos nobles, Aloisius Maquin y su hijo adoptivo Joannes. Tzugi era de Vomura y noble, ingresó adolescente en la SJ. In exilium actus, et paullo post Japoniam repetens, Nangasachii constitit, et plures continentr annos exploratores fefellit, amictu plerumque utens baiuli, solitus per celebriores urbis vias ingredi demisso sub grandi lignorum fasce vultu, ne agnosceretur. Captus denique cum binis hospitibus, se ante iudicem et sacerdote et religiosum et evangelicae doctrinae praeconem sine ambage professus est. In carcerem Vomurensem amandatus, longam ac permolestam luctationem sustinuit cum nobilibus parentibus, qui eum ad defectionem hortabantur. Annum integrum reclusus in custodia, damnatur rogo cum Aloisio et Joanne. In ipso incendio pro Christo vehementer peroravit, et beatissimo exitu decessit.

82 Testigos 7 de visu y 6 de auditu etc. además hay relación in litteris annuis.

(p. 26) Art. 22 El 19º Martirio

83 El 8 de septiembre de 1628 mataron a 22, OP y franciscanos: Fr. Dominicus Castellet, hispano, vicario OP en Japón, quemado vivo en Nagasaki, 8 testigos de visu, otros 8 de auditu etc. Con él Fr. Thomas a S. Hyacintho, Fr. Antonius a S. Dominico, laicos profesos, 3 testigos de visu y 6 de auditu; Lucia y Aloisia, esta de 80 años; Joannes Tomachi con sus 4 hijos Dominicus, Michael, Thomas, Paulus; Joannes Imamura, Paulus Aybara, Michael Jamada con su hijo Laurentius; Ludovicus Nifaci, con sus dos hijos Franciscus (5 años) y Dominicus (2 años); Romanus Japonensis y su hijo Leo; Jacobus Faiaxida y Matthaeus Álvarez, decapitados o quemados, según diversos testigos.

84 Se suman Fr. Antonius a S. Bonaventura, theologus et concionatur egregius (predicador) y Fr. Dominicus a Nangasachio laico japonés, qui una cum aliis religiosis et saecularibus gloriose et constanter martyrium subeuntes, in mediis flammis Deum glorificaverunt. 10 testigos de visu y otros de auditu etc.

Art. 23: El 20º Martirio

85 El 16 de septiembre de 1628: Michael y Paulus Fimonoia (Himonoya), más Dominicus Xobioie (Shobyôye), terciarios dominicos, a espada, según 4 testigos de visu y dos de auditu.

Art. 24 El 21er martirio

86 El 25 de diciembre de 1628. Fr. Michael Nacaxima SJ japonés, no ahorraron nada para tratar de que renegara. Fustibus contusus, calidissimo soli urendus exponitur. Collocatur deinde in mensa supinus, capite extra mensam demisso; et sic retento per infundibulum aqua instillatur in nares, obturato prius ore, ut ducendo spiritu demitteretur in pectus. Ad avernales Ungeni montis voragines cum aliis deductus, per plures dies aquis sulphureis et ebullientibus vexatus est horrendum in modum: donec lacerato et putrescente omni ex parte corpore, animam Deo reddidit pluribus coronis illustrem, annos natus quadraginta quinque.2 testigos de visu en Japón, 4 de ciencia cierta, 1 que le vio morir, 12 y 15 de notoriedad, y hay relación apud Historicos.

Art. 25 El 22º Martirio

87 El 8 de septiembre de 1630, 8 japoneses terciarios agustinos decapitados en Nagasaki por servir a los religiosos en la propagación de la fe, según tres testigos de visu y ciencia cierta en Japón, el primer testigo guardó los vestidos de Mancius y Michael, el 4º desde la ventana vio el martirio y sus familiares le dieron detalles, trayéndole sangre y reliquias, el 18º lo vio todo.

(p. 28) Art. 26 El 23er Martirio (3 de septiembre de 1632 aunque no lo dice)

88 Seis religiosos: VP Bartholomaeus Gutiérrez, Vincentius Carvaglio, Franciscus de Jesu (sacerdotes agustinos) VP Antonius Pinto Ixida SJ japonés, Fr. Gabriel laico franciscano japonés, S.D. Hieronymus Ivo, sacerdote secular japonés terciario franciscano.

89 Monte Ungenum, les propusieron negar la fe, rechazaron todos de una voz extempo initium excruciandi factum... nudatis corporibus circumferebant, ut iactus prosilientis aquae unamquamque membrorum partem subinde everberaret. Distincta sanguineis notis primum tumebat intolerando attactu pellis; mox scindebatur, vulsaque vivas aperiebat carnes ignito liquori, qu ter in orbem toti perfundebantur. Mora deinde per aliquot horas interposita, denuo in eumdem modum discruciabantur. Aderat medicus, qui fugientem vitam observaret, et citra mortem tormento modum constitueret. Huius arbitratu in aliquos rarius saevitum est: tres quolibet die sexies cruciati. 30 diez haec tanta atrocitas supplicii tenuit, tanta infidelium admiratione, ut non pauci ad fidem adducti sint.

90 Jam fluxerat mensis; ac peone absumptis carnibus, ossa excoquebantur. Qua de re adminitus Gubernator Nangasachiensis, reduci eos in urbem iussit nonis iannuarii, et servari vivos in carcere voluit, donec ipse ab aula redux aut novum aliquod supplicium excogitaret, aut certe morientium aspectu frueretur. Nangasachium post menses octo reversus cum in exesis corporibus nihil reliquum crudelitati reperisset, iussit tenuissimam vitae particulam, quae illis adhuc inerat. Ientis absumi flammis; quod factum est die 3. Septembris. Rogo impositi invictissimi Christi pugiles, ad extremum usque spiritum christianam fidem propugnarunt.

91 En Japón 1 testigo de visu y ciencia cierta et in novissimo Processu otros 16 de visu. (p. 29) Además hay cartas de Antonio Pinto en las que cuenta lo que le pasó con los jueces y en prisión et Relationes authenticae totius Martyrii.

Otros martirios de este proceso

92 Proponemos otros que no estaban en la positio, pues entonces regía el criterio de necesidad de testigos de visu inmediato.

Art. 27. El 24º Martirio

93 VP Joannes a S. Dominico sacerdote OP y Fr. Ambrosius Fernández, coadjutor SJ muertos en la cárcel de Omura el primero el 19 de mayo de 1619 y el otro el 7 de enero de 1620.

La cárcel fue descrita en carta del VP Spinula in colle summo territorii Vomurani, qui in mare prominens, ad omnem caeli plagan patebat, cunctis ventorum flatibus obiectus. Latus erat palmos sexdecim, logus quatuor et viginti; contextus autem in morem caveae aviariae, quadratis et cuspidatis in summo palis, modico eorum intervallo, ut nec vim frigoris hyeme, nec radios solis excluderet aestate. Carcerem circuibat via octonos lata palmos, quam duplex cingebat vallum, densis et praeacutis compactum, stipitibus, intextumque (p. 30) e superiori parte spinarum manipulis. Ante ostium statio militum, qui excubias diu noctuque agebant.

94 In hoc igitur ergastulo inclusis triginta et amplius Dei Servis, nullus erat corporis sensus, qui non ibi proprio quodam dolore conflictaretur. Primus dolor ab angustiis loci, per quos vix unum promovere gradum licebat, nedum commode ad capiendum somnum iacere. Alter a foetore intolerabili, qui tot corporibus arctissimo spatio conclusis et sudores per aestatem diffluentibus, animam prope intercludebat. Adde vestium illuviem, quas purgare aut mutare nulli concessum. Adde sordes et agmen vermium, quibus omnes cooperti erant. Adde denique cruciatus a fame, qua confecti et extenuati, totidem videbantur larvae nudis haerentes ossibus.

95 Testigos 25, entre ellos algunos de auditu a videntibus, Relatio de obitu V. Fernández in epistola V.P. Spinulae, qui reliquias eius secum detulit ad locum martyrii; qued et alii ex Confessoribus fecerunt.

Art. 28 El 25º Martirio

V.P. Camillus Costanzo sacerdote SJ qui inter nobilisimos Japonicae Ecclesiae heroes merito numeratur. Nacido en Calabria ulterior, ingresó a los 21 años en la SJ. Missionem Sinicam diuturnis queasitam votis tandem impetravit. Macaum delatus iam fuerat, parabatque Sinas ingredi, cum in Japoniuam iubetur vela facere. Actus postea in exilium, septem elaboravit libros ad refellendas Japonum sectas. Inde in Japoniam reversus, Firandum se contulit, et christianos metu persecutionis deiectos confirmavit. Captus a militibus, iussu Imperatoris igni damnatus est.

97 En el lugar llamado Tabira. Huc perductus Camillus, verba fecit ad confertam Japonum, Anglorum et Batavorum multitudinem, sumpto ex Evangelii vocibus argumento: Nolite timere eos qui occidunt corpues: ac dum pergit incredibili ardore disserere, tortores ignem paratae materiae admoverunt. Mixti fumo flammarum vortices dicentem oculis spectantium eripuerunt; et nihlilominus au-(p 31) diebantur concionantis liberae voces. Tandem populum ad fidei constantiam adhortatus: Oh me beatum, exclamavit, quam pulchre mihi est. Mox, veluti sui prae laetitia vix compos, Sanctus, Santus ingeminat; et his vocibus quinquies iteratis, placide occubuit die 15. Septembris 1622.

98 Hay 4 testigos de auditu a videntibus, 28 de auditu, notorietate, publica fama et voce, también Relatio de Martyrio in litteris annuis.

Art. 29 El 26º Martirio

99 El 1 de noviembre (1622) a fuego lento VP Paulus Navarro (cum famulo Clemente Japonensi), V Fr Dionysius Fugiscima, V Fr Petrus Onizuchi SJ.

100 Natural de Laino Borgo, Calabria. A los 18 años se metió religioso y tras un sexenio pidió ir a Japón, donde estuvo 36 años. Captus in agro Arimensi, Ximabarum deducitur libera custodia srvandus. Ante conspectum Arimensis reguli vocatus, obtulit apologiam pro christiana religione a se conscriptam. Die prima novembris adfuit centurio capitalem sententiam ferens totidem verbis conceptam: Xongunus Japonum Imperator Patri pyram et necem irrogat, quia iussus Japonia egredi, in ea remansit et vetitam a rege Christi legem praedicavit.

101 Ad supplicium processit nudis pedibus, rosarium e collo suspensum gestans. Ducebantur una Dionysius Fugiscima, Petrus Onizuchi, et Clemens famulus, qui cum eo capti fuerant, et constantes in fide perstiterant. B. Virginis litanias ipse praecinebat; illi respondebant. Ut in conspectu fuit locus triumpho destinatus, praegrediens celeri gradu Navarrus, intra repagula, prior subiit, complexusque est assignatum sibi stipitem. (p 32) dirigió la palabra a la multitud y a sus socios. Igni materiae admoto, non cessavit alloqui, modo socios, modo populum; donce concidit in latus et extremum spiritum edidit, altero et sexagesimo aetatis anno. Proxime secuti sont Clemens, Dionysius et Petrus, quorum duo posteriores Societati erant adscripti. Martyrum corpora triduo insepulta iacuerunt. ost triduum, cum ea comburi denuo placuisset, et in cineres per aequor dissipandos verti, integrum illaesumque, consumptis licet vestibus, repertum est Navarri cilicium, magna omnium admiratione.

102 Hay 2 testigos de auditu a videntibus y 23 de auditu, notorietate, fama et voce publica. Hay cartas de Navarro que dan razón de su prisión, su deseo del martirio, su actuación ante el daymio. Hay relaciones in litteris annuis.

Art. 30, el 27º martirio

103 En 1623 barbarus Imperator quam maxime saeviit in christianos, praesertim Iendi in urbe imperii principe. VP Franciscus Galve, sacerdote franciscano; VP Hieronymus de Angelis sacerdote SJ. Hic autem videns, quanta pernicies esset piorum domibus inferenda, si latere pergeret, consulto impensius Deo, statuit se ultro sistere Gubernatori. Fr. Simon Jempo, en la cárcel en pocos días llevó a 40 hombres a la fe y a dar fruto (deinde ad bonam frugem adduxit). El p. Jerónimo bautizó a 8 japoneses quia plures in ergastulo suo non reperit.

104 Junto con otros cristianos los mataron III. Nonas Decembris. Postridie omnes per civitatis amplissimae vicos, manibus a tergo revinctis, ad ignominiam (p. 33) circumagntur. Ducebant sacrum agmen duo sacerdotes, tum Franciscus Faramon, regia stirpe prognatus. Tres isti equis insidebant, ut conspectiores essent que caeteris dignitate praestabant. Fr. Simon Jemplo, aliique sex et quadraginta sequebantur pedites. Suum cuique nomen maioribs exaratum litteris pendebat ab humero; praeibatque sententia hastili summo praefixa et his verbis concepta: Isti ad ignem danmati sunt quia christiani.

105 Ingressi supplicii locum, ad suos singuli palos alligati fuerunt: duo tamen sacecerdotes, et Joannes Faramon vetiti sunt desilire equis, sed spectare foris iussi, ut alieno torquerentur ante cruciatu, quam suo et forte tererentur. Sed fortissimi viri non destiterunt alternatim verba facere ad populum, et ad socios, qui constanti omnes animo supplicium tulerunt. Depastis incendio aliorum corporibus, delapsi ex equo tres ultimi pugiles, in stadium laeti prosilierunt. Incensa pyra, audiebatur P. Hieronymus oppositam rogo suo multitudinem monere, hortari, erudire: donec incussa ori flamma loquenti animman cum voce interclusit. Par Franciscani constantia, par Framonis fuit, qui etiam conspectus est globos flammarum expansis manibus invitare quedammodo et amplecti. Reliquiae corporum appositis excubiis toto triduo servatae; mox a christianis certatim direptae sunt.

Cum hace omnia procul acciderint ab urbe Nangasachii, non potuerunt Testes testimonium ferre de singulis Martyribus. Pero hay 24 testigos de los 3 religiosos y de ellos 2 vieron los cuerpos "semiusta". Hay relaciones de testigos de visu.

107 Muchos testigos mencionan a Johannes Faramon. Erat hic regio sanguine clarus et Imperatoris consanguineus; Daifusama le había expoliado sus bienes y echado al exilio. Eidem mox in patriam retracto extremas manus et pedes amputari iusserat, et inusta cruce, tamquam probroso stigmate, frontem notaverat. Novissime (p. 34) Xongunus exturbaverat illum denuo suis aedibus, edixeratque ne quis exulem tecto exciperet, nec cibo aut officio ullo iuvaret. Que omnia forti animo semper tulit vir fortissimus.

Art 31 El 28º martirio

VP Didacus Carvaglio SJ (Diego Carvalho) el 22 de febrero de 1624 en Oxuano. Scrobem ipsam confecto e palis vallo cingunt. Cum rigeret hyems frigidissima, in hac brevi lacu nudus iubetur Dei Servus cum octo comitibus christianis considere, adstante circum globo militum et insana plebe. Jam tres ferme horas in immiti lacu constiterant: cum iudex poenam trahere et saevire prolixius volens, extrahi cunctos imperat. Duos e neophytis in vestigio beata mors oppressit. Caeteri per humum crudeli modo raptantur ad Gubernatorem. Sollicitati partim minis, partim promissis ut Christo nuncium remitterent, cum aeque contemnerent promissa et minas, post quatriduum denuo in lacum immittuntur, ut lenta nece conficerentur. Mutare tamen statum corporis identidem, et nunc iacere, nunc stare et parumper emergere iubebantur, ut augeretur dolor et constantia tentaretur. Fluxerant horae sex, nec adhuc quempiam vita defecerat. Verum appetente nocte et ingruente validius vento, aqua congelascens imminentis exitii cunctos admonuit. Hic salutare se invicem Martyres, se ad constantiam cohortari, et fusis precibus Deum exorare auditi sunt. Inter haec humor lacunae stringi, et gelo durari caepit, quo paulatim alius post alium obriguerunt. P. Didacum non prius vita destituit, quam paullo ante mediam noctem, post horas ferme duodecim in saevo cruciatu ductas.

109 Etiam hic nii de uno P. Didaco Carvaglio potuerunt testes inquiri. Deponen en proceso 29 testigos, algunos tuvieron mucha familiaridad con el P. Carvaglio y hay relación in litteris annuis.

(p. 35) Art 32 El 29º martirio

110 VP Michael Carvaglio llevaba 13 meses en la cárcel de Vomura con 3 sacerdotes de diversas órdenes: el dominico Petrus Vázquez y los franciscanos Ludovicus Sotelo y Ludovicus Sassanda, quibus accesserat alter Ludovicus Baba, gente Japon, V. Sotelo olim famulus, et nuper in Tertium Ordinem S. Francisci assumptus.

111 E custodia producti sunt VIII. kalendas Septembris, singuli religioso vestitu amicti, vinctis manibus, fune cervicibus illigato. Consulto vincula palo adstricta sunt laxius, ut possent erumpere, si quem patientia deficeret. Sed spem impiam elusit constantia Martyrum, qui oculis in caelum coniectis steterunt immobiles, quamvis non tam ardere, quam ustulari paulatim cogerentur, quippe remtioribus lignis et sparsim ac maligne congestis. Quin male conceptus dolus in laudem fortitudinis cessit. Nam cum Ludovico laico flamma proprior vinculorum nexus exolvisset, accurrit medios inter ignes ad sacerdotes, illorumque pedes pie osculatus, ad suum se retulit palum et praeclara morte occubuit. Haud diu post illum superstes fuit P. Carvaglio. V. Ludovicus Sassanda, eruptis funibus, ad reliquos duos, qui supererant, ire caeperat; sed cum non posset ustulatis pedibus incedere, eos e suo stipite veneratus concidit. Sotelus, et Vasquez vitam et patientiam ad tres ipsas horas perduxere, quia ignis ab ea parte remotior fuit et parcior. Passi sunt die 25. augusti 1624. coram infinita populi multitudine in urbe Vomura.

112 Hay 32 testigos, muchos de visu sobre la vida, sobre el martirio hay 2 de auditu a videntibus y los otros 30 de auditu, notorietate... Cartas de Carvaglio (p. 36) desde la cárcel y poco antes del martirio in quibus ingentem animi laetitiam ostendit. Relaciones escritas en el propio Japón.

El promotor de la fe, Prosper Bottinius, no duda de la verdad de estos martirios por parte pasiva; por parte del tirano, hay diferencias leves sobre número, lugar y fecha.

PARTE SEGUNDA

Art. 1, disciplina sobre los milagros en las causas de mártires.

(p. 45) Art. 3: Primer signo o milagro, la luz aparecida sobre los dos primeros mártires

133 Lo cuenta P. Bartoli en su Historia Iaponiae: veduta in aira avante ciascuno dei due (Pedro de la Asunción y J.B. Tavora) una bandiera splendente, como tela d'oro (che cosi appunto ne parlano), e gli uni agli altri se la mostravano con meraviglia; e sin certi, che giù dalla fortezza venivano d'assai lontano, la videro (ed. Taurin, lib. 4, p. 21) está en la relación enviada (p. 46) desde Japón el mismo año del martirio, original que vio el promotor de la fe Prospero Bottinio.

Art. 4 2º signo: luces en los sepulcros

134 Escribió el mismo año el padre Camillo Costanzo: Affermano molti cristiani, che visitorono il sepolcro dei Martiri, aver di notte veduto per molte ore scendere di alto due stelle risplendente sopra il sepolcro, e fermarsivi spazio di più ore (Lettere annue del Giappone, Napoli 1621, p. 293), Camillo siempre tomaba testigos de visu.

135 Lo confirma P. Crasset Hist. Iapon, añade que los lapsos se veían movidos a volver a la fe (ojo, también por sus mujeres): Ora quello che fece rientrar gli apostati nel loro dovere, fu che, oltre i rimprocci fatti ad essi dalle loro mogli, vedevansi degli straordinari splendori sopra i luoghi, nei quali i Martiri avevano versato il loro sangue, principalmente il giorno della loro morte: il che è stato verificato dalla testimonianza di tante persone e da tante lettere che dal Giappone si sono ricevute, che la cosa non può essere rivocata in dubbio. E questo è quello que ristabili coloro, che avevano vacillato nella fede, e fece rientrare nella Chiesa, coloro, che v'erano stati fatti uscire dal timor de' tormenti. Storia della Chiesa del Giappone del P. Gio: Crasset dal francese tomo 3 pág. 503. Este milagro lo admite S. Gregorio Magno para reconocer el martirio de S. Hermenegildo.

p. 47 Art. 5 Tercer signo, espíritu profético de Tavora, enfermos sanan en contacto con sus reliquias.

136 Constanzo testifica de Machado-Tavora: Mostrarono di più, che celebrando messa il P. Gio. Battista Machiado, del cui martirio si è detto di sopra, a piè di un monte, ove era un filare di case, si ataccò fuoco in alcune di esse; e distendendosi la fiamma, entrò il padrone della casa, dove si celebrava, in paura, come era facile, che non ardese ancora la sua: ma il Padre gli disse, che stesse sicuro, perchè la casa sua sarebbe esente da ogni disastro. Non molto dopo spiccossi dal monte un ciglio fronzuto di alberi, e massiccio di pietre, e dando addosso a tutte le case, che sotto gli stavano e trasportandosele con gran rovina al mare, restò in mezzo intatta quella, di cui aveva predetto in Padre Machiado. Il che gli conciliò un gran credito di santità: onde è che i Cristiani si servono di alcune reliquie di lui con gli infermi e gli riasano (Lettere annue ibid. p. 309).

Art. 6 Cuarto signo, preservación de cuerpo y vestidos de dos mártires. Del proceso apostólico.

138 Los cuerpos de Pedro de la Asunción (franciscano) y del agustino Fernando de S. José (p. 48) fueron arrojados al mar en una caja con un gran peso, para evitar que los cristianos los cogieran (5 testigos), la buscaron inútilmente en barcos, y tras seis meses apareció flotando y se fue a la costa, la abrieron y ahí estaban los cuerpos con sus vestidos incorruptos.

139 Nueve testigos de visu.

Art. 7, quinto milagro: resplandor en el rostro de Navarrete

140 Pocos días antes de su martirio se vio su rostro tan resplandeciente que su hospedero portugués Baltasar Martínez (de Figueredo) por miedo se espantó; testifica el testigo IV de Manila, que era el 15 de mayo de 1617 en Nagasaki: ritrovò il detto Padre, que teneva la mano destra in sua faccia, el gli ochi volti verso l'immagine di detto altare, sedendo sopra un tapeto, che è una stora a modo di ma-(p. 49)tarazzo, il quale aveva la faccia accesa come fuoco, e tanto risplendente, che questo testimonio ebbe paura, che se gli arrizzarono e inalzarono li capelli del capo, e fu sopragiunto da un sudor freddo, per il que pensò che stava pieno di gracia di Dio, se retiró a una esquina hasta que el padre se dirigió a él y le dijo: padre, estaba usted tan hermoso que no me atreví a hablarle, a lo que el padre se sonrió.

Art 8, sexto milagro, al padre Leonardo Chimura se le preservó del dolor sensible.

142 Mientras lo quemaban a fuego lento no sintió dolor ninguno y tomando las brasas o llamas con las manos se las ponía con reverencia sobre la cabeza. Lo cuenta P. Bartoli en su historia y aparece en las litteras: afirmaba (p. 50) que no sentía dolor y cuán dulce le parecía ese calor, y cuando se le rompieron las ataduras, con ambas manos cogía las brasas reverentemente y se las ponía sobre la cabeza, como si fueran carbones celestiales, cantando el salmo Laudate Dominum. Ante este espectáculo, los cristianos, atónitos, con fortísimo retumbar se pusieron a invocar los santísimos nombres de Jesús y María. En la Relación del Japón del año 1619, p. 20.

Art. 9, séptimo milagro: prodigioso estado de los cuerpos de tres mártires.

143 Luis Flórez, Pedro de Zúñiga y Joaquín Díaz, quemados a fuego lento.